Hội nghị Trung ương 6 (lần 2) có nhiệm vụ: kiểm điểm việc thực hiện Nghị quyết Đại hội VIII về công tác xây dựng Đảng. Trên cơ sở sự kiểm điểm nghiêm túc ấy, đề ra các chủ trương, các giải pháp đảm bảo chấp hành có hiệu quả các yêu cầu, nhiệm vụ cơ bản và cấp bách của công tác xây dựng Đảng về chính trị, tư tưởng và tổ chức, cán bộ mà Đại hội VIII và các nghị quyết Trung ương đề ra, làm cho công tác xây dựng Đảng thực sự là nhiệm vụ then chốt.

Đảng ta là đảng cầm quyền, Điều lệ Đảng đã xác định: Ban Chấp hành Trung ương là cơ quan lãnh đạo cao nhất giữa hai kỳ Đại hội. Do đó, mọi vấn đề liên quan đến sự nghiệp của đất nước, của Đảng, liên quan đến hạnh phúc, nguyện vọng và đời sống của nhân dân phải được Ban Chấp hành Trung ương thảo luận và quyết định.

Nhiệm vụ ấy đòi hỏi các hội nghị Ban Chấp hành Trung ương phải thực hiện đúng các nguyên tắc tổ chức và sinh hoạt đảng, phải thật sự dân chủ, không né tránh, nể nang, thẳng thắn thảo luận, tranh luận đến nơi đến chốn, chân thành và cởi mở, với động cơ trong sáng vì dân, vì nước, với trách nhiệm cộng sản cao quý, với tinh thần đồng chí, tự phê bình và phê bình, tin yêu tôn trọng và lắng nghe ý kiến của nhau.

Qua thảo luận dân chủ phải đi đến các kết luận, các quyết định rõ ràng, đúng đắn, phù hợp với thực tiễn cách mạng nước ta. Dựa trên các quyết định ấy, huy động đồng bộ hệ thống chính trị, vận động nhân dân tổ chức thực hiện bằng được và có hiệu quả. Đó là tập trung dân chủ. Đó cũng là sức sống, sức lãnh đạo, sức chiến đấu của Đảng ta.

Hội nghị Trung ương lần này đã thể hiện nguyên tắc và quyết tâm ấy.

Các đồng chí Ủy viên Trung ương đã phát huy trách nhiệm của mình, tập trung trí tuệ và tinh thần chủ động, thảo luận dân chủ, cởi mở, lắng nghe ý kiến của nhau và thẳng thắn phê bình Bộ Chính trị, có chất vấn, có trả lời, có tự phê bình, có đấu tranh chỉ ra khuyết điểm, có phân tích tình hình, có nêu ra các giải pháp. Nhờ vậy, việc đánh giá tình hình và nguyên nhân đúng đắn hơn, chủ trương và giải pháp tập trung hơn, thực tiễn và khả thi hơn.

Mặc dù còn phải cố gắng nhiều hơn nữa, nhưng có thể khẳng định rằng Hội nghị Trung ương 6 (lần 2) đã đạt được các yêu cầu đề ra.

Thưa các đồng chí,

Để chấp hành Nghị quyết Đại hội VIII về công tác xây dựng Đảng, qua các kỳ hội nghị, Ban Chấp hành Trung ương đã đề ra chiến lược giáo dục và đào tạo, bồi dưỡng nguồn lực con người, nâng cao dân trí, bồi dưỡng nhân tài, mà chúng ta hiểu rằng đó chính là nền tảng tạo ra lực lượng chiến đấu của Đảng; đã xác định chiến lược cán bộ trong giai đoạn mới, một bộ phận cực kỳ quan trọng trong toàn bộ công tác xây dựng Đảng; chiến lược văn hóa để tiếp tục xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc; đã kịp thời phân tích tình hình quốc tế và trong nước, đề ra các chủ trương và giải pháp thúc đẩy nền kinh tế phát triển ổn định và vững chắc, tìm mọi cách hạn chế ảnh hưởng tiêu cực của cuộc khủng hoảng tài chính-tiền tệ hiện nay; tiếp tục hoàn chỉnh quan điểm và chủ trương xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam; lãnh đạo xây dựng quy chế cụ thể để phát huy quyền làm chủ của nhân dân; tập trung giải quyết các vấn đề phức tạp và kéo dài nảy sinh trong mối quan hệ giữa nhân dân và cán bộ, đảng viên ở một số đảng bộ, tiếp tục củng cố khối đoàn kết toàn dân; lãnh đạo xúc tiến công tác kiểm tra và thanh tra; tiếp tục đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng, nguyên tắc tổ chức, Cương lĩnh, Điều lệ, đường lối của Đảng, uốn nắn những nhận thức mơ hồ, lệch lạc, phê phán các quan điểm sai trái và luận điểm phản động, chống đối của những người cơ hội chính trị và của các thế lực thù địch.

Nhờ vậy mà sự nghiệp đổi mới tiếp tục thu được những thành tựu to lớn và rất quan trọng, thế và lực của nước ta được tăng cường.

Nhưng nghiêm khắc nhìn lại, việc triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội VIII về xây dựng Đảng cũng có nhiều khuyết điểm. Đó là:

- Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị chưa kiên quyết tổ chức thực hiện có hiệu quả các yêu cầu, nhiệm vụcơ bản và cấp bách về công tác xây dựng Đảng do Cương lĩnh, Điều lệ Đại hội VIII của Đảng và các nghị quyết của Trung ương đề ra.

Chúng ta không thể lấy lý do là phải lo tập trung xử lý các nhiệm vụ kinh tế, văn hóa, xã hội, quân sự, an ninh, đối ngoại nên không còn thời gian để chăm lo công tác đảng. Thực tế ở lĩnh vực nào, địa phương nào, đảng bộnào vấp phải yếu kém, để lại những hậu quả nghiêm trọng chính là do coi nhẹ công tác đảng. Hoặc làm chiếu lệ, hình thức, tách rời các mặt hoạt động về kinh tế-xã hội với công tác đảng, biến công tác đảng chỉ còn là công tác đảng vụ, công tác hành chính.

- Để tồn tại sự chưa thống nhất cao về một số vấn đề quan hệ tới quan điểm, đường lối cụ thể của Đảng. Mặc dù biết rằng còn có nhiều ý kiến khác nhau trong quá trình vận dụng đường lối trong hoạt động thực tiễn, nhưng Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị chưa dành đủ thời gian cần thiết để thẳng thắn thảo luận đi đến thống nhất; hoặc có làm nhưng còn quá ít, chưa đáp ứng được đòi hỏi của cuộc sống.

Tổng kết thực tiễn, suy cho cùng, chính là nêu ra các vấn đề còn có ý kiến khác nhau để làm sáng tỏ, cụ thể hóa và phát triển đường lối, giải đáp các câu hỏi nóng hổi của đời sống. Công việc đó chính là công việc của Bộ Chính trị và của Ban Chấp hành Trung ương.

- Quan liêu, không sát tình hình, đôn đốc và kiểm tra còn kém, nhiều vụ việc xử lý không kiên quyết và kịp thời. Dân chủ ở nhiều nơi còn hình thức. Kỷ luật không nghiêm. Nể nang, thỏa hiệp, tinh thần đấu tranh nội bộ yếu, tự phê bình và phê bình trong Đảng không nghiêm túc và thường xuyên.

Những khuyết điểm ấy, Bộ Chính trị xin chịu trách nhiệm và nghiêm khắc tự phê bình trước Trung ương và toàn Đảng.

- Các cấp ủy, đảng bộ và tổ chức cơ sở đảng chấp hành các nghị quyết về xây dựng Đảng chưa nghiêm, một số nơi còn buông lỏng.

- Đảng viên thiếu sự tu dưỡng, rèn luyện, học tập thường xuyên, chưa tích cực tham gia công tác đảng và công tác vận động quần chúng, thiếu gương mẫu, thiếu tính chiến đấu, ý thức tự giác chịu sự quản lý của tổ chức đảng còn yếu, để cho chủ nghĩa cá nhân phát triển.

Nhìn chung lại, do những khuyết điểm trên, việc chống tệ tham nhũng, quan liêu và thực hành tiết kiệm chưa đáp ứng được mong mỏi của nhân dân và bản chất của chế độ ta; bộ máy tổ chức đảng, nhà nước và các đoàn thể chậm củng cố và đổi mới; các chính sách thực hiện không đến nơi đến chốn. Chậm nghiên cứu ban hành một số chính sách phục vụ sản xuất và đời sống; công tác lý luận, đấu tranh tư tưởng, chính trị thiếu chiều sâu và sắc bén; việc bồi dưỡng, giáo dục, rèn luyện, kiểm tra và giám sát cán bộ hiệu quả hạn chế.

Vì vậy mà khắc phục chậm các hiện tượng: phai nhạt lý tưởng, dao động, nghiêng ngả trước các tình huống phức tạp, mơ hồ về bản chất giai cấp công nhân của Đảng, cơ hội dưới nhiều hình thức, suy thoái về đạo đức và lối sống, lợi dụng chức quyền để tham nhũng, buôn lậu, làm giàu bất chính, sách nhiễu, ức hiếp nhân dân, gia trưởng độc đoán, tham vọng cá nhân, kèn cựa địa vị, kém kỷ luật, phát ngôn và làm việc tùy tiện, thiếu tinh thần trách nhiệm, gây mất đoàn kết nội bộ mà Nghị quyết Đại hội VIII và các nghị quyết của Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị đã phê phán. Thậm chí những hiện tượng ấy có mặt tiếp tục phát triển, gây hậu quả nghiêm trọng, làm xói mòn lòng tin của nhân dân đối với Đảng và Nhà nước, tạo điều kiện cho các thế lực thù địch chống phá, thực hiện “diễn biến hòa bình” đối với Đảng ta, chế độ ta.

Như vậy, những khuyết điểm và tồn tại ấy là nghiêm trọng, không thể xem thường.

Thưa các đồng chí,

Qua tập thể thảo luận ở Hội nghị Trung ương và với sự đóng góp đầy tâm huyết của các đồng chí lão thành cách mạng, các vị nhân sĩ, trí thức và đoàn thanh niên, theo nguyện vọng của nhân dân và đảng viên, quyết định đầu tiên và quan trọng nhất của Hội nghị Trung ương lần này là Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị và toàn Đảng phải sửa chữa khuyết điểm vừa qua, kiên quyết chấp hành và tổ chức thực hiện bằng được các yêu cầu, nhiệm vụ cơ bản và cấp bách mà Đại hội VIII và các nghị quyết Trung ương đã đề ra về công tác xây dựng Đảng.

Một là, kiên định những vấn đề có tính nguyên tắc của Đảng, của cách mạng đã được ghi trong Cương lĩnh, Điều lệĐảng và Nghị quyết Đại hội VIII. Mọi đảng viên phải nói và làm theo đúng nghị quyết của Đảng, không được truyền bá những quan điểm cá nhân.

Hai là, theo sự ủy nhiệm của Trung ương, Bộ Chính trị khẩn trương chuẩn bị để đưa ra Trung ương thảo luận các vấn đề còn có ý kiến khác nhau trong quá trình vận dụng đường lối, về tổ chức bộ máy đảng, nhà nước, các đoàn thểvà các quy định quan trọng khác.

Theo tinh thần này, Bộ Chính trị sẽ trực tiếp chỉ đạo và đầu tư nhiều hơn cho công tác lý luận, tổng kết thực tiễn, giải quyết các vấn đề mà lâu nay ý kiến còn khác nhau và cũng là để chuẩn bị cho Đại hội IX.

Trong quá trình thực hiện các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước, các đảng bộ nhận thấy cần phải thí điểm rút kinh nghiệm vấn đề gì thì tập thể cấp ủy thảo luận, đề xuất phương án, báo cáo lên Trung ương để xin ý kiến.

Bộ Chính trị và các cơ quan trung ương có nhiệm vụ trả lời, tôi đề nghị quy định chung là không quá một tháng. Sau một tháng, nếu không trả lời, cơ quan đề xuất có quyền tiến hành dự án thí điểm.

Ba là, cải tiến phong cách và lề lối làm việc từ Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị đến các cấp ủy, tổ chức cơ sở đảng; bố trí thời gian trực tiếp gặp gỡ nhân dân, lắng nghe ý kiến của nhân dân, tháo gỡ các vướng mắc; trong các lần sinh hoạt của cấp ủy phải bám chắc nghị quyết của Đảng và thực tiễn cuộc sống, nêu đúng các vấn đề để tập thể bàn bạc, quyết định; từ Tổng Bí thư, Ủy viên Bộ Chính trị phụ trách các lĩnh vực đến các đồng chí lãnh đạo các cấp, các ngành phải tăng cường kiểm tra, qua đó mà hiểu được những nhân tố mới, những sáng tạo mới, phát huy ưu điểm, uốn nắn các lệch lạc; khắc phục bệnh quan liêu, giấy tờ, qua nhiều tầng nấc trung gian, xa thực tế...

Bốn là, tích cực đổi mới phương pháp tiến hành hội nghị, đổi mới cách ra nghị quyết và tổ chức thực hiện nghịquyết của Đảng, bảo đảm thực hiện đúng nguyên tắc tập trung dân chủ. Trước mắt, Hội nghị này Trung ương ra nghịquyết ngắn gọn, dễ hiểu, dễ làm, dễ quán triệt cho cấp dưới và có các quy định, các kế hoạch cụ thể kèm theo. Tinh thần này phải được quán triệt tới tất cả các cấp ủy và tổ chức đảng; các cấp ủy, tổ chức đảng cũng phải thay đổi cách ra nghị quyết: dựa vào nghị quyết của cấp trên, đối chiếu với tình hình thực tế của ngành, địa phương và đơn vị mà cụthể hóa thành các chương trình và biện pháp thiết thực để thực hiện.

Năm là, mở cuộc vận động xây dựng và chỉnh đốn Đảng, tiến hành tự phê bình và phê bình từ ngày 19/5/1999 đến ngày 19/5/2001. Mục đích là để xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh, nâng cao sức chiến đấu và vai trò lãnh đạo, nâng cao uy tín và thanh danh Đảng; thực hiện quan hệ máu thịt với nhân dân, Đảng - dân một ý chí.

Thưa các đồng chí,

Ngày mai, mồng 3 tháng 2 là kỷ niệm 69 năm Đảng ta ra đời. Với lòng khao khát tìm đường cứu nước, Bác Hồ đã bôn ba khắp năm châu bốn biển và Bác đã đến với chủ nghĩa Mác-Lênin, nhận thấy ở chủ nghĩa Mác-Lênin cẩm nang thần kỳ để giải phóng đồng bào đang bị đọa đày đau khổ. Người hiểu rằng để thực hiện con đường giải phóng ấy, trước hết phải có Đảng cách mệnh. Kiên trì kết hợp chủ nghĩa Mác-Lênin với phong trào yêu nước và phong trào công nhân, Người đã sáng lập ra Đảng ta. Và từ khi Đảng ra đời, Người dồn hết tâm lực vào sự nghiệp xây dựng, giáo dục, rèn luyện, củng cố và chỉnh đốn Đảng, bảo đảm Đảng làm tròn sứ mệnh là bộ tham mưu lãnh đạo và đội tiền phong chiến đấu của giai cấp công nhân và của dân tộc, là nhân tố quyết định mọi thắng lợi của cách mạng nước ta.

Chúng ta vô cùng xúc động khi nhớ lại những lời Bác nói trong dịp kỷ niệm 30 năm ngày thành lập Đảng.

Bác nói:

“Với tất cả tinh thần khiêm tốn của người cách mạng, chúng ta vẫn có quyền nói rằng: Đảng ta thật là vĩ đại!”[1].

“Từ ngày mới ra đời, Đảng ta liền giương cao ngọn cờ cách mạng, đoàn kết và lãnh đạo toàn dân ta tiến lên đấu tranh giải phóng dân tộc, giải phóng giai cấp. Màu cờ đỏ của Đảng chói lọi như mặt trời mới mọc, xé tan cái màn đen tối, soi đường dẫn lối cho nhân dân ta vững bước tiến lên con đường thắng lợi"[2].

Đảng đã lãnh đạo nhân dân ta làm cuộc Cách mạng Tháng Tám thành công, lập nên Nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa - Nhà nước công-nông đầu tiên ở Đông Nam Á; đánh thắng các cuộc chiến tranh xâm lược, giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất Tổ quốc, đưa cả nước bước vào thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội; tiến hành công cuộc đổi mới.

Trong một bối cảnh quốc tế cực kỳ phức tạp, Liên Xô và các nước xã hội chủ nghĩa Đông Âu sụp đổ, cách mạng xã hội chủ nghĩa lâm vào thoái trào, các thế lực thù địch điên cuồng thực hiện chiến lược toàn cầu phản cách mạng, nhân dân ta đã kiên cường, độc lập tự chủ, năng động và sáng tạo thực hiện thắng lợi đường lối đổi mới. Đảng đã lãnh đạo nhân dân vượt qua cuộc khủng hoảng kinh tế-xã hội kéo dài 15 năm, đạt được những thành tựu to lớn, có ý nghĩa rất quan trọng.

Từ Đại hội VIII đến nay, kiên định đường lối đổi mới, chúng ta bước vào thời kỳ đẩy mạnh sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, tiếp tục giữ vững và phát triển những thắng lợi đã đạt được, hạn chế được ảnh hưởng tiêu cực của cuộc khủng hoảng tài chính-tiền tệ hiện nay.

Không chỉ trong giai đoạn cách mạng trước, mà ngay sau chiến thắng 30/4/1975, chúng ta đã trải qua những tình huống khó khăn phức tạp, như khắc phục hậu quả chiến tranh, khôi phục kinh tế, đổi mới cơ chế quản lý... Trong phong ba bão táp, Đảng ta đã kiên định, vững vàng, không từ bỏ mục tiêu, lý tưởng, không run sợ trước áp lực của kẻ thù, không nhụt chí trước những khó khăn chồng chất, không hạ thấp vị trí tiền phong chiến đấu và trách nhiệm là người lãnh đạo, người tổ chức mọi thắng lợi của cách mạng, một lòng tận tụy phục vụ Tổ quốc, phục vụ nhân dân.

Hàng chục vạn đảng viên trước kia cũng như hiện nay đã mãi mãi để lại những tấm gương quên mình, âm thầm và oanh liệt. Bởi thế mà suốt gần 70 năm nay, nhân dân đặt trọn niềm tin vào Đảng, thừa nhận Đảng là đội tiền phong chính trị, người lãnh đạo chân chính duy nhất của cả dân tộc. Được như vậy là vì như Bác Hồ nói: “Đảng ta là con nòi, xuất thân từ giai cấp lao động”[3].

Trong cuộc chiến đấu mất còn với kẻ thù, trong gian khổ hy sinh, trong thắng lợi cũng như khi vấp sai lầm, khuyết điểm, Đảng ta vẫn đứng vững trên nền móng của một đứa “con nòi”, đó là bản chất công nhân, bản chất của người chiến sĩ cộng sản, nồng nàn yêu nước và thương dân. Giữ vững bản chất giai cấp công nhân, bản chất cách mạng, khoa học và niềm tin cộng sản dù trong gông cùm, trong máu lửa, trong xây dựng kinh tế hay trong đời sống hằng ngày, trong từng đảng bộ, từng người đảng viên, chính là cội nguồn của mọi thắng lợi.

Ngược lại, khi nào xa rời bản chất giai cấp công nhân, bản chất cách mạng và niềm tin cộng sản thì khi đó mắc sai lầm, khuyết điểm, thậm chí dẫn đến sai lầm về đường lối.

Suốt cuộc đời hoạt động cách mạng của Bác Hồ, điều quan tâm trước hết và trên hết của Người là xây dựng Đảng, chỉnh đốn Đảng, trong đó, điểm trung tâm là giáo dục lập trường và bản chất giai cấp công nhân, bản chất cách mạng và niềm tin cộng sản, lòng yêu nước thương dân.

Trong bài báo Nâng cao đạo đức cách mạng, quét sạch chủ nghĩa cá nhân, mãi mãi còn in sâu trong tâm hồn các thế hệ đảng viên, Bác viết:

“Trong lịch sử đấu tranh của Đảng và trong mọi hoạt động hằng ngày, nhất là trên mặt trận chiến đấu và sản xuất, rất nhiều cán bộ, đảng viên ta tỏ ra anh dũng, gương mẫu, gian khổ đi trước, hưởng thụ đi sau và đã làm nên những thành tích rất vẻ vang...

Song bên cạnh những đồng chí tốt ấy, còn có một số ít cán bộ, đảng viên mà đạo đức, phẩm chất còn thấp kém.

Họ mang nặng chủ nghĩa cá nhân, việc gì cũng nghĩ đến lợi ích riêng của mình trước hết. Họ không lo “mình vì mọi người” mà chỉ muốn “mọi người vì mình”.

Do cá nhân chủ nghĩa mà ngại gian khổ, khó khăn, sa vào tham ô, hủ hóa, lãng phí, xa hoa. Họ tham danh trục lợi, thích địa vị quyền hành. Họ tự cao tự đại, coi thường tập thể, xem khinh quần chúng, độc đoán, chuyên quyền. Họ xa rời quần chúng, xa rời thực tế, mắc bệnh quan liêu mệnh lệnh. Họ không có tinh thần cố gắng vươn lên, không chịu học tập để tiến bộ.

Cũng do cá nhân chủ nghĩa mà mất đoàn kết, thiếu tính tổ chức, tính kỷ luật, kém tinh thần trách nhiệm, không chấp hành đúng đường lối, chính sách của Đảng và của Nhà nước, làm hại đến lợi ích của cách mạng, của nhân dân.

Tóm lại, do cá nhân chủ nghĩa mà phạm nhiều sai lầm.

Để làm cho tất cả cán bộ, đảng viên xứng đáng là những chiến sĩ cách mạng, Đảng ta phải ra sức tăng cường giáo dục toàn Đảng về lý tưởng cộng sản chủ nghĩa, về đường lối, chính sách của Đảng, về nhiệm vụ và đạo đức của người đảng viên. Phải thực hành phê bình và tự phê bình nghiêm chỉnh trong Đảng. Phải hoan nghênh và khuyến khích quần chúng thật thà phê bình cán bộ, đảng viên. Chế độ sinh hoạt của chi bộ phải nghiêm túc.
Kỷ luật của Đảng phải nghiêm minh. Công tác kiểm tra của Đảng phải chặt chẽ.

Mỗi cán bộ, đảng viên phải đặt lợi ích của cách mạng, của Đảng, của nhân dân lên trên hết, trước hết. Phải kiên quyết quét sạch chủ nghĩa cá nhân, nâng cao đạo đức cách mạng”[4].

Trong Di chúc để lại cho muôn đời con cháu, trước hết Bác nói về Đảng:

“Nhờ đoàn kết chặt chẽ, một lòng một dạ phục vụ giai cấp, phục vụ nhân dân, phục vụ Tổ quốc, cho nên từ ngày thành lập đến nay, Đảng ta đã đoàn kết, tổ chức và lãnh đạo nhân dân ta hăng hái đấu tranh tiến từ thắng lợi này đến thắng lợi khác.

Đoàn kết là một truyền thống cực kỳ quý báu của Đảng và của dân ta. Các đồng chí từ Trung ương đến các chi bộcần phải giữ gìn sự đoàn kết nhất trí của Đảng như giữ gìn con ngươi của mắt mình.

Trong Đảng thực hành dân chủ rộng rãi, thường xuyên và nghiêm chỉnh tự phê bình và phê bình là cách tốt nhất đểcủng cố và phát triển sự đoàn kết và thống nhất của Đảng. Phải có tình đồng chí thương yêu lẫn nhau.

Đảng ta là một Đảng cầm quyền. Mỗi đảng viên và cán bộ phải thật sự thấm nhuần đạo đức cách mạng, thật sự cần kiệm, liêm chính, chí công vô tư. Phải giữ gìn Đảng ta thật trong sạch, phải xứng đáng là người lãnh đạo, là người đày tớ thật trung thành của nhân dân”[5].

Bác lại viết:

“Theo ý tôi, việc cần phải làm trước tiên là chỉnh đốn lại Đảng, làm cho mỗi đảng viên, mỗi đoàn viên, mỗi chi bộđều ra sức làm tròn nhiệm vụ Đảng giao phó cho mình, toàn tâm toàn ý phục vụ nhân dân. Làm được như vậy, thì dù công việc to lớn mấy, khó khăn mấy chúng ta cũng nhất định thắng lợi” [6].

Để thực hiện tư tưởng và Di chúc thiêng liêng của Người, Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương lần này đã quyết định trong thời gian tới tập trung sức thực hiện cuộc vận động xây dựng và chỉnh đốn Đảng, tiến hành tự phê bình và phê bình từ Bộ Chính trị, Ban Chấp hành Trung ương đến cơ sở, là khâu đột phá và là biện pháp có ý nghĩa then chốt đảm bảo cho các giải pháp khác thắng lợi.

Thưa các đồng chí,

Sinh thời, Bác thường căn dặn chúng ta:

“Mục đích phê bình cốt để giúp nhau sửa chữa, giúp nhau tiến bộ. Cốt để sửa đổi cách làm việc cho tốt hơn, đúng hơn. Cốt đoàn kết và thống nhất nội bộ”[7].

“Tự phê bình và phê bình là thứ vũ khí sắc bén nhất, nó giúp cho Đảng ta mạnh và ngày càng thêm mạnh. Nhờ nó mà chúng ta sửa chữa khuyết điểm, phát triển ưu điểm, tiến bộ không ngừng”[8].

“Chúng ta không sợ có sai lầm và khuyết điểm, chỉ sợ không chịu cố gắng sửa chữa sai lầm và khuyết điểm. Và càng sợ những người lãnh đạo không biết tìm cách đúng để giúp cán bộ sửa chữa sai lầm và khuyết điểm”[9].

Đồng bào, chiến sĩ có quyền đòi hỏi cán bộ phải làm tròn nhiệm vụ, có quyền phê bình và chỉ trích cán bộ không làm tròn nhiệm vụ. “Dân chủ là dựa vào lực lượng quần chúng, đi đúng đường lối quần chúng. Cho nên phong trào chống tham ô, lãng phí, quan liêu ắt phải dựa vào lực lượng quần chúng thì mới thành công”[10].

Bác tha thiết kêu gọi:

“Muốn tự phê bình và phê bình có kết quả, cán bộ các cấp, nhất là cán bộ cao cấp phải làm gương trước”[8].

Sự tha thiết của Bác trùng hợp với ý kiến của các đồng chí lão thành cách mạng và các đảng bộ trên toàn quốc. Tất cả mong đợi các đồng chí Bộ Chính trị, Ban Chấp hành Trung ương, các đồng chí chủ trì các ban, các bộ, ngành, các tỉnh, thành phố, các tổng công ty, nghĩa là các đồng chí đương nhiệm, đang giữ trọng trách trong bộ máy lãnh đạo của Đảng, Nhà nước, cơ quan tư pháp, lực lượng vũ trang, các cơ quan nắm quyền lực và tài chính phải thực sự gương mẫu trong cuộc tự phê bình và phê bình lần này.

Trong phê bình và tự phê bình phải có tinh thần đồng chí trong sáng, tôn trọng và hiểu biết lẫn nhau, nghiêm túc mà khoan dung, thấu lý và đạt tình, tự giác, tự nguyện và trung thực, có phê phán, có đấu tranh để xây dựng, để đoàn kết, chính vì đoàn kết, vì nhất trí mà đấu tranh và phê phán, tất cả vì mục tiêu, lý tưởng và lợi ích chung. Kiên quyết chống chủ nghĩa cá nhân, tư tưởng kèn cựa địa vị, lợi lộc, cũng như đầu óc cục bộ, bản vị hẹp hòi. Ở những nơi có khuyết điểm và mất đoàn kết nghiêm trọng thì cấp trên phải trực tiếp chỉ đạo việc tự phê bình và phê bình, kết hợp chặt chẽ với công tác kiểm tra, thanh tra, giám sát, xem xét, kết luận rõ các sai phạm, kiện toàn tổ chức, khôi phục đoàn kết nội bộ.

Để nâng cao chất lượng và hiệu quả cuộc vận động tự phê bình và phê bình, phải coi trọng tự phê bình từ trên xuống và phê bình từ dưới lên.

Đó cũng là đòi hỏi của nhân dân ta đối với Đảng, được nhân dân và dân tộc giao cho sứ mệnh cầm quyền, lo toan mọi công việc của đất nước và hạnh phúc của đồng bào. Bác Hồ từng căn dặn chúng ta: “Các cô, các chú, tất cả đảng viên phải hiểu: nhân dân ta rất ngoan cường, rất tin vào Đảng, nhân dân ta đưa tính mệnh và tài sản gửi cho Đảng”[9].

Trong chiến đấu khốc liệt và lâu dài đối với kẻ thù hung ác, biết bao nhiêu đồng bào đã đem tính mạng, tài sản của mình để bảo vệ, nuôi dưỡng, đùm bọc đảng viên, cán bộ chính quyền và lực lượng vũ trang ta. Bằng mồ hôi và trí thông minh sáng tạo, nhân dân đã anh dũng, kiên cường làm nên sự nghiệp đổi mới.

Không có sự hy sinh chiến đấu bền bỉ, nước mắt, mồ hôi và máu xương; không có những phẩm chất, trí tuệ và năng lực tổ chức thực tiễn của giai cấp công nhân và nhân dân ta thì Đảng ta không tồn tại và phát triển được, không có thắng lợi của kháng chiến trước đây và sự nghiệp đổi mới ngày nay. Công ơn của giai cấp công nhân và nhân dân ta đối với Đảng lớn lao như công ơn sinh thành của cha mẹ.

Nhân dịp kỷ niệm 69 năm Ngày thành lập Đảng, thay mặt Ban Chấp hành Trung ương, tôi xin gửi đến giai cấp công nhân, nông dân, đội ngũ trí thức, lực lượng vũ trang và toàn thể nhân dân các dân tộc lòng biết ơn sâu sắc.

Xây dựng và chỉnh đốn Đảng, tự phê bình và phê bình một cách nghiêm túc, kiên cường sửa chữa sai lầm và khuyết điểm chính là sự đền đáp công ơn đối với nhân dân, với dân tộc.

Sáu mươi chín năm về trước, Tổ quốc ta, đất trời, biển cả, núi rừng mênh mông là thế, nhưng dưới xiềng xích gông cùm của đế quốc phong kiến, trong đêm đen Đảng ta sinh ra như một giọt máu nằm trên cỏ. Từ đêm đen nô lệ ấy, Đảng đã lãnh đạo nhân dân tạo lập được cơ đồ vẻ vang như ngày nay.

Hạnh phúc của thế hệ chúng ta là được hưởng và kế thừa sự nghiệp vĩ đại mà nhân dân và các bậc tiền bối để lại.

Thế hệ chúng ta có trọng trách phải thực hiện sự nghiệp khó khăn, mới mẻ và vĩ đại hiện nay trong một bối cảnh quốc tế phức tạp, đầy những biến động chưa dự lường hết được.

Nhận thức ý nghĩa sâu xa đó, chúng ta kiên quyết thực hiện bằng được Nghị quyết Đại hội VIII về công tác xây dựng Đảng và Nghị quyết Trung ương 6 (lần 2).

Sức mạnh của Đảng, của mỗi đảng bộ và đảng viên không chỉ ở ưu điểm mà còn ở chỗ nhận rõ và sửa chữa bằng được những vấn đề tồn tại, những sai lầm, khuyết điểm và tự vượt lên chính bản thân mình.

Đảng ta là đạo đức, là văn minh. Tự phê bình và phê bình và kiên quyết sửa chữa khuyết điểm, thực hiện dân chủ là một truyền thống tốt đẹp của Đảng ta.

Cuộc vận động xây dựng và chỉnh đốn Đảng, tự phê bình và phê bình lần này đáp ứng sự mong mỏi, chờ đợi của toàn Đảng và của nhân dân. Toàn thể nhân dân, các bậc lão thành, các nhà trí thức, thanh niên, công nhân, viên chức nhà nước, các lực lượng vũ trang chắc chắn sẽ nhiệt tình ủng hộ và góp sức xây dựng Đảng ta, Nhà nước ta trong sạch và vững mạnh.

Từ trước đến nay, bất cứ việc gì đáp ứng được nguyện vọng của nhân dân, của toàn Đảng, được nhân dân và toàn Đảng đồng lòng góp sức thì nhất định thắng lợi.

Hội nghị Trung ương 6 (lần 2) kết thúc trong niềm tin và quyết tâm vững chắc ấy.

Thay mặt Ban Chấp hành Trung ương, nhân dịp năm mới và kỷ niệm 69 năm Ngày thành lập Đảng, tôi xin chân thành cảm ơn sự cổ vũ và đóng góp cực kỳ quý báu của các đồng chí lão thành cách mạng, các nhân sĩ, trí thức, các cấp ủy và đảng viên trong cả nước đối với Hội nghị; xin gửi tới đồng bào và đồng chí trong cả nước và kiều bào ta ởnước ngoài lời chúc mừng năm mới, tiến bộ mới.

Tôi xin tuyên bố bế mạc Hội nghị Trung ương 6 (lần 2). Chúc sức khỏe các đồng chí Cố vấn, chúc sức khỏe các đồng chí Trung ương và toàn thể các đồng chí.

LÊ KHẢ PHIÊU

------------------------------

Báo Nhân Dân, số 15921, ngày 3/2/1999.

* Phát biểu của Tổng Bí thư Lê Khả Phiêu bế mạc Hội nghị lần thứ sáu (lần 2) Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa VIII, ngày 2/2/1999. Đầu đề do Báo Nhân Dân đặt.

Hội nghị lần thứ sáu (lần 2) Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa VIII họp từ ngày 25/1 đến ngày 2/2/1999; đã ra Nghị quyết số 10-NQ/TW, ngày 2/2/1999 “Về một số vấn đề cơ bản và cấp bách trong công tác xây dựng Đảng hiện nay” (B.T).

[1]. Hồ Chí Minh: Toàn tập, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2011, t.12, tr.400 (B.T).

[2]. Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t.12, tr.401 (B.T).

[3]. Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t.12, tr.400 (B.T).

[4]. Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t.15, tr.546-547 (B.T).

[5], [6]. Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t.15, tr.621-622, 616 (B.T).

[7], [9]. Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t.5, tr.272, 323 (B.T).

[8]. Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t.9, tr.521 (B.T).

[10]. Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t.7, tr.362 (B.T).

[11]. Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t.6, tr.459 (B.T).

[12]. Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t.15, tr.17 (B.T).